کک و مک
Freckles
کک و مک : درمان، علل و موارد دیگر
چرا کک و مک به وجود می آید؟
کک و مک ها لک های قهوه ای روشن یا تیره روی پوست شما هستند. آن ها از تجمع سلول های پوستی تشکیل شده اند که حاوی رنگدانه ملانین هستند. برخلاف خال ها که برجسته اند، کک و مک ها مسطح هستند و دردناک و مضر نیستند.
اگرچه ممکن است دلیل کک و مک ژنتیکی باشد، اما هیچکس با کک و مک به دنیا نمی آید. این لک ها با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب تشدید می شوند. اگر کک و مک دارید و می خواهید از آن خلاص شوید، در ادامه 7 راه حل مطرح شده است.
1- کرم ضدآفتاب
کرم ضدآفتاب نمی تواند لک ها را از بین ببرد، اما به جلوگیری از ایجاد لک های جدید کمک می کند. شما باید در طول سال، حتی در هوای ابری از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
به نکات زیر توجه کنید:
- کرم ضدآفتاب باید 30 SPF یا بالاتر باشد.
- کرم را حداقل 15 دقیقه قبل از بیرون رفتن بزنید.
- هر دو ساعت کرم را تمدید کنید. بلافاصله پس از شنا و تعرق شدید کرم ضدآفتاب بزنید.
2- لیزر درمانی
در این روش از پالس های متمرکز و فشرده نور لیزر برای هدف قرار دادن مناطق آسیب دیده استفاده می شود. لیزر انواع مختلفی دارد. بر اساس مطالعه ای در سال 2015 لیزر 1064 Q-Switched Nd YAG برای درمان کک و مک موثر است. نتایج مطالعه، درمان بیشتر از 50% از کک و مک ها در 62% افراد را با این لیزر نشان داد.
لیزر درمانی به طور کلی بی خطر و ایمن بوده و احتمال ایجاد زخم در این روش بسیار کم است. با این حال احتمال وقوع عوارض جانبی وجود دارد، از جمله:
- خارش
- تورم
- قرمزی
- عفونت
- تغییر رنگ پوست
- پوسته پوسته شدن
اگر سابقه تبخال دارید، بهتر است قبل از لیزر درمانی از داروی ضدویروس استفاده کنید. چرا که لیزر می تواند موجب تحریک ویروس تبخال در اطراف دهان شود.
ممکن است پزشک شما قبل از درمان کرم یا دارویی را تجویز کند. همچنین امکان دارد استفاده از داروها یا محصولات خاصی را قبل از درمان متوقف کنید. بنابراین در صورت مصرف هر نوع دارو یا کرم به پزشک خود اطلاع دهید.
دوره بهبودی لیزر درمانی حدود دو هفته طول می کشد. معمولاً برای رسیدن به نتایج مطلوب به چند جلسه درمان نیاز است.
3- کرایوسرجری یا سرما درمانی
کرایوسرجری از سرمای شدید به شکل نیتروژن مایع برای از بین بردن سلول های غیرعادی پوست استفاده می کند. این روش ایمن و بی خطر بوده، به بی هوشی نیاز ندارد و زمان ریکاوری آن کوتاه است. برخی عوارض جانبی آن شامل هیپوپیگمانتاسیون، خونریزی و تاول می شود. کرایوسرجری به ندرت باعث ایجاد زخم می شود.
4- کرم محوکننده موضعی
کرم های محو کننده یا سفیدکننده حاوی هیدروکینون هستند. این ماده تولید ملانین را متوقف کرده و نواحی تیره پوست را روشن می کند.
استفاده از کرم محوکننده ممکن است موجب عوارض جانبی زیر شود:
- التهاب
- خشکی
- سوزش
- تاول
- تغییر رنگ پوست
در سال 1982، سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) محصولات سفیده کننده ای را که حاوی 2% هیدروکینون هستند را ایمن و موثر اعلام کرد. مطالعاتی در سال 2006 نشان داد که هیدروکینون می تواند موجب سرطان در موش ها و در نتیجه تغییر شکل و تیرگی پوست شود. این امر موجب شد که FDA مطالعات بیشتری در مورد هیدروکینون انجام دهد. با این حال مقرر شد تا تمام شدن تحقیقات، محصولات هیدروکینون در بازار به فروش برسند.
5- کرم رتینوئید موضعی
کرم رتینوئید یکی از ترکیبات ویتامین A است. از آن برای بهبود کک و مک و آسیب های ناشی از آفتاب استفاده می شود. مطابق با تحقیقات انجام شده در سال 2014، رتینوئیدها می توانند با جذب اشعه فرابنفش B از پوست محفاظت کرده و در نتیجه از ایجاد کک و مک جدید جلوگیری می کند.
عوارض جانبی متداول کرم های رتینوئید عبارتند از:
- قرمزی
- خشکی
- پوسته پوسته شدن
- حساسیت
- سوزش پوست
6- پیلینگ یا لایه برداری شیمیایی
در این روش از یک محلول شیمیایی برای تراشیدن پوست و لایه برداری نواحی آسیب دیده پوست استفاده می کنند. برای درمان کک و مک از گلیکولیک اسید یا ترشكلراكتيک استفاده می شود که می توانند تا لایه های میانی پوست نفوذ کنند. هنگامی که پوست آسیب دیده از بین می رود، پوست جدید ایجاد می شود.
عوارض جانبی موقتی پیلینگ عبارت است از:
- پوسته پوسته شدن
- قرمزی
- سوزش
- خشکی
- تورم
- زخم هایی شبیه به گزیدگی
دوران ریکاوری تا دو هفته طول می کشد. شما باید هر روز پوست خود را بشویید و از پماد موضعی استفاده کنید. همچنین باید از داروی ضد ویروسی به مدت دو هفته مصرف کنید و تا بهبودی کامل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید اجتناب کنید.
7- درمان های طبیعی
چندین درمان طبیعی برای خلاص شدن از کک و مک وجود دارند. هیچ یک از آن ها به طور علمی ثابت نشده اند. با این حال استفاده از این روش ها خطری ندارد.
این روش های طبیعی عبارتند از:
-
آب لیمو:
- آب لیموی تازه را با استفاده از پنبه به صورت خود بمالید و پس از آن صورت خود را بشویید. آب لیمو موجب روشن شدن پوست می شود.
-
عسل:
- عسل را با نمک یا شکر ترکیب کنید تا یک اسکراب درست کنید. عسل به روشن کردن رنگدانه ها کمک می کند.
-
آب دوغ:
- دوغ را مستقیماً روی پوست خود بمالید. پس از گذشت 10 دقیقه صورت خود را با آب گرم بشویید. همچنین می توانید دوغ را با بلغور جو ترکیب کرده و ماسک درست کنید. آب دوغ حاوی اسید لاکتیک است که می تواند به روشن شدن کک ومک کمک کند.
-
خامه ترش:
- خامه ترش را مستقیماً به پوست خود بمالید و پس از چند دقیقه آن را بشویید. خامه ترش نیز همانند آب دوغ حاوی اسید لاکتیک است.
-
ماست:
- ماست را به پوست خود بمالید و پس از چند دقیقه با آب گرم بشویید. ماست نیز دارای اسید لاکتیک است.
-
پیاز:
- پیاز را به پوست خود بمالید و سپس با آب گرم بشویید. پیاز به عنوان لایه بردار عمل کرده و به روشن شدن لک ها کمک می کند.
در صورت وجود هر نوع حساسیت یا سوزش این روش های درمانی را متوقف کنید.
چه چیزی باعث ایجاد کک و مک می شود؟
پوست شما حاوی سلول هایی به نام ملانوسیت است که رنگدانه ملانین تولید می کنند. ملانین به محافظت از پوست شما در برابر اشعه ماورا بنفش خورشید کمک می کند. قرار گرفتن در معرض آفتاب موجب تحریک ملانوسیت ها به تولید بیشتر ملانین می شود. کک و مک به دلیل ملانین های موجود در لایه خارجی پوست شما ایجاد می شوند.
اغلب افرادی که کک و مک زیادی دارند، دارای پوست روشن هستند. با این حال کک و مک می تواند روی پوست هر کسی ظاهر شود. افرادی که پوست روشن دارند نسبت به افرادی که پوست تیره دارند معمولاً ملانین کمتری تولید می کنند، اما ملانوسیت آن ها در برابر آفتاب ملانین بیشتری تولید می کند.
ممکن است کک و مک به خودی خود از بین برود.
برخی کک و مک ها مدت زمان طولانی باقی می مانند. برخی دیگر در تابستان به دلیل تابش بیشتر آفتاب ایجاد می شوند، اما در طول زمستان یا در صورت قرار نگرفتن در معرض مستقیم نور خورشید محو می شوند. کک و مک هایی که ارثی هستند ممکن است با افزایش سن کاهش یابند اما کک و مک های ناشی از آفتاب با افزایش سن بیشتر می شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
کک و مک ها بی خطر هستند، اما ممکن است با سرطان پوست اشتباه گرفته شوند. قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب از عوامل کک و مک و ملانوما است. ملانوما در افرادی که پوست روشن دارند رایج تر است.
اگر متوجه تغییراتی در اندازه، رنگ یا شکل کک و مک ها شدید، به پزشک مراجعه کنید.
کک و مک ها رایج و خوش خیم هستند، اما بسیاری از افراد به دلایل زیبایی می خواهند از شر آن ها خلاص شوند. درمان های غیرتهاجمی مانند لیزر درمانی و لایه بردار شیمیایی موثر هستند اما نیاز به دوران نقاهت زیادی دارند و ممکن است موجب عوارض جانبی شوند.
اگر می خواهید کک و مک های خود را از بین ببرید، با متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین روش را برای شما تعیین کند. باید پس از درمان با هر روشی، از پوست خود در برابر آفتاب به خوبی مراقبت کنید تا از ایجاد کک و مک جدید جلوگیری کنید.